پژوهشی که در “دانشگاه هلسینکی”(University of Helsinki) فنلاند و “بیمارستان دانشگاه هلسینکی”(HUS) انجام شده است، به بررسی یک ژن مهم پرداخته که در ابتلا به کووید-۱۹ شدید نقش دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایران رصد مطالعهای که در دانشگاه هلسینکی و بیمارستان دانشگاه هلسینکی انجام شد، نشان میدهد که آلل APOE4 همچنین ممکن است ریزخونریزیهای مغزی (میکروهموراژ مغزی )مرتبط با کووید-۱۹ را افزایش دهد و با خستگی ذهنی مرتبط با کووید طولانی همراه باشد.
تقریباً یک سوم فنلاندیها حامل آلل APOE4 هستند، یک نوع آلل که ناقلین را مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر میکند. در سطح جهانی، محققان مشاهداتی را گزارش کردهاند که با افزایش حساسیت به عفونت SARS-CoV-2 و مرگ و میر COVID-19 نشاندهنده ارتباط بین APOE4 و COVID-19 است.درحال حاضر، یک گروه تحقیقاتی در دانشگاه هلسینکی و بیمارستان دانشگاه هلسینکی (HUS) ارتباط بین آلل APOE4 و شدت COVID-19 را در جمعیت فنلاند بررسی کردهاند.
این گروه چند رشته ای تغییرات مغزی میکروسکوپی در اجساد مبتلا به کووید-۱۹ و همچنین ارتباط بین APOE4 و علائم خستگی ذهنی را که شش ماه پس از شروع بیماری تجربه شده بود، بررسی کردند.
خونریزی های ریز عروقی مغز در گروه های RECOVID و AUTOPSY.
الف) MRI که ریزخونریزیهای قشر مغز را در موردی با APOE ε۴/ε۴ نشان میدهد.
ب) ام آر آی نشان دهنده ریز خون ریزی های مخچه ای در همان مورد (الف).
ج) ریزخونریزیهای زیر عنکبوتیه مغز در کالبد شکافی در مورد APOE ε۳/ε۴.
د) ریزخونریزیهای پونتین مغز در معاینه نوروپاتولوژیک در مورد APOE ε۴/ε۴.
ه) بخش بافت شناسی H&E که ریزخونریزی پونتین را در همان مورد (ج) نشان میدهد.
و) بخش بافت شناسی H&E که ریزخونریزی پونتین را در همان مورد (d) نشان میدهد.
فلش های قرمز ریز خونریزی را نشان می دهد. میله های مقیاس نشان دهنده ۱۰۰ میکرومتر در (e) و (f) هستند.
یافته های جدید در مجله Acta Neuropathologica Communications منتشر شد.
لیزا میلی کانگاس متخصص نوروپاتولوژیست مشاور از دانشگاه هلسینکی و HUS اظهار داشت : “به نظر می رسد آلل ε۴ مشترک ژن APOE با افزایش خطر ابتلا به کووید-۱۹ شدید در جمعیت فنلاند مرتبط باشد. اهمیت APOE4 در جمعیت فنلاند تاکید شده است، که ممکن است به دلیل همگنی ژنتیکی آنها باشد.
آلل APOE4 خطر ابتلا به COVID-19 شدید را بیش از دو برابر می کند
بر اساس نتایج، خطر ابتلا به نوعی از COVID-19 که نیاز به مراقبت های ویژه دارد. در حاملان آلل APOE4 بیش از دو برابر شده است. علاوه بر این، در این مطالعه در بین حاملان این آلل، خونریزی های میکروسکوپی بیشتری در مغز در نتیجه کووید-۱۹ شدید در مقایسه با سایرین مشاهده شد.
به گفته سرپزشک، یوهانا هاستبکا، متخصص، APOE4 همچنین ممکن است بر شدت برخی علائم بلندمدت تأثیر بگذارد. به ویژه در موارد COVID-19 که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند.
هاستبکا می گوید: «در این مطالعه، خستگی ذهنی، که به عنوان مشکل در جهت دهی توجه و تمرکز تعریف می شد، به عنوان یکی از این علائم ظاهر شد.
تحقیقات بیشتری مورد نیاز است
Myllykangas اشاره میکند که در مجموعه دادههایی که اکنون مورد مطالعه قرار گرفتهاند. تعداد بیماران COVID-19 نسبتاً کم بود و نتایج در این مرحله باید نشاندهنده در نظر گرفته شود.
او خاطرنشان می کند: “برای اطمینان از یافته های ما، این پدیده ها باید در مجموعه داده های بزرگتر بررسی شوند.”
یک سوال مهم که در این مطالعه به آن پاسخ داده نشده است، ارتباط بین COVID-19 و شروع اختلالات حافظه در حاملان APOE4 است.
“برای پاسخ به این سوال، مطالعات پیگیری طولانی مدت بر روی بیماران بهبود یافته از COVID-19 مورد نیاز است. همانطور که تحقیقات اساسی بر روی اثرات ترکیبی APOE4 و التهاب سیستمیک بر مکانیسم های حافظه در مغز متمرکز شده است. Myllykangas می گوید که قبلاً این خطوط تحقیقات بیشتر را در دانشگاه هلسینکی و HUS راه اندازی کرده است.
این مطالعه از دادههای تحقیقاتی پروژه FinnGen استفاده کرد که دادههای ژنوم تولید شده از نمونههای بانک زیستی را با دادههای بهداشتی گردآوریشده از ثبت ملی ترکیب میکند. نتایج بر اساس دادههای مربوط به بیش از ۴۶۰۰۰ نفر است که بیش از ۲۶۰۰ نفر از آنها مبتلا به کووید-۱۹ بودند. علاوه بر این، نمونههای بافتی جمعآوریشده از ۲۱ فرد متوفی که از کووید-۱۹ رنج میبردند، به منظور بررسی تغییرات میکروسکوپی در مغز وارد مطالعه شدند. برای بررسی علائم خستگی ذهنی، محققان از مجموعه داده RECOVID استفاده کردند که در آن بیماران بر اساس شدت بیماری به سه گروه تقسیم شدند. مجموعه داده همچنین شامل یک گروه کنترل سالم بود. در مجموع، مجموعه داده RECOVID شامل ۱۵۶ فرد مورد مطالعه بود.